Stratejik Teknoloji Trendi: Davranışların İnterneti (IoB)

Geçen yıl Gartner, önümüzdeki yıllarda hangi teknolojilerin ön planda olacağını öngören bir rapor yayınladı. Bunlardan biri de davranışların interneti (IoB)…

Davranışların interneti, son yılların en önemli teknoloji trendlerinden biri. IoB'yi en son trend haline getirmekten kısmen sorumlu olan COVID-19 salgını, şirketlerin tüketicilerle etkileşimini yeniden kurguladığı için tüketicilerin markalarla etkileşimini de değiştirdi.

Nesnelerin internetini duymuş olabilirsiniz, davranışların internetini duydunuz mu? Sağlık uygulamalarınızın hangi egzersizi yapmanız gerektiğini veya kaçınmanız gereken yiyecekleri nasıl önerdiğini hiç merak ettiniz mi? Nasıl biliyorlar ve neden neredeyse her zaman bu kadar doğru sonuçları paylaşıyorlar? Davranışların interneti burada devreye giriyor.

Davranışların İnterneti (IoB) Nedir?

Gartner, “davranışların interneti (IoB), bir kişiyi dijital olarak eylemlerine bağlamak için kullanılacak” der.

IoB, insanların konumlarını ve yüzlerini tanımaya, verileri birbirine bağlamaya ve bunları davranışsal olaylarla eşleştirmeye odaklanan teknolojileri birleştiriyor. Davranışların interneti, üç alanın birleşimidir:

- Teknoloji

- Veri analizi

- Davranış bilimi

Kullanıcıların çevrimiçi etkinliklerinden toplanan verileri davranışsal psikoloji perspektifinden anlamak, tam olarak IoB'nin yaptığı şeydir. Verilerin nasıl anlaşılacağı ve bu anlayışın insan psikolojisi perspektifinden yeni ürünler yaratmak ve pazarlamak için nasıl uygulanacağı IoB kapsamındadır.

Basit bir deyişle IoB; kullanıcı tarafından kontrol edilen verilerin davranışsal psikoloji perspektifinden analiz edildiği ve bu şekilde toplanan verilerin şirketler tarafından sunulan nihai ürün ve hizmetlerin nasıl pazarlanacağını anlamak için kullanıldığı süreci ifade eder.

Google'da ne aradığınıza bağlı olarak Facebook özet akışınızdaki ücretli reklamların nasıl değiştiğini hiç fark ettiniz mi? Davranışların internetinin nasıl çalıştığına dair gerçek yaşam deneyimi budur.

IoB kavramı, insanların faaliyetlerini yansıtan bireysel veriler olan “dijital toz” olarak adlandırılan birçok kaynağı bir araya getirir. Bu kaynaklar şunları içerir:

Kişisel cihazlar (akıllı telefonlar, akıllı saatler),

Mikroçip implantları (vücut sıcaklığı, kan basıncı ve şeker seviyesini kontrol etmek için sağlık monitörleri);

Tanıma sistemleri (yüz ve ses tanıma, konum takibi),

Sosyal medya etkinliği.

Davranışların İnternetinin (IoB) Rolü

Basitçe söylemek gerekirse, IoB, uzun süredir ayrı ayrı uygulanan büyük veri analizi, yüz tanıma ve konum analizi teknolojilerini entegre eder. Ancak bu yaklaşımda insan vücudu esasen bir veri platformu haline gelir.

Nesnelerin interneti bir ekosistemdeki tüm cihazları birbirine bağlıyorsa, davranışların interneti mecazi olarak küresel yaşayan insanlar ağı yaratır.

Küresel pandeminin neden olduğu sosyal değişim, işletmelere ayakta kalmak için müşteri odaklı kalmanın ne kadar önemli olduğunu gösterdi. Ve bu tema tüm IoB konseptini tanımlar.

Ortaya çıkan teknolojik yenilikleri ve makine öğrenimi algoritmalarındaki gelişmeleri kullanan IoB, insan davranışlarının izlenmesine ve yorumlanmasına izin verecek şekilde her tür insan davranışının yakalanmasına, analiz edilmesine, anlaşılmasına ve yanıtlanmasına yardımcı olur. Bu yeni teknoloji, proaktif olduğu kadar açıklayıcıdır, yani kullanıcı davranışını analiz etmeye ve belirli bir sonuca ulaşmak için hangi psikolojik değişkenlerin etkileneceğini tespit etmeye yardımcı olur. Tüketici seçimini etkiler ve şirketlerin sundukları ürün/hizmetlerin müşteri deneyimini geliştirmelerini sağlar. Verimliliği ve kaliteyi artırmak IoB'nin temel amacıdır.

Davranışların İnternetinin (IoB) Avantajları

Kendi Kendine Optimizasyon: Cihazlar, tedarik zinciri boyunca daha iyi planlama ve karar vermeyi sağlayan bilgileri birbirleriyle paylaşarak kendilerini otomatik olarak optimize edebilir.

Kalite İyileştirmeleri: Bir cihaz ağından bilgi toplamak, sorunlar kolayca çözülemeyecek kadar büyük sorunlara yol açmadan önce erken keşfedildiği için genel ürün kalitesinin iyileştirilmesini sağlayabilir. Örneğin, bir parça beklenenden daha fazla stres alırsa, o parçanın değiştirilmesi hemen olabilecek veya gelecekte meydana gelebilecek daha büyük sistemik sorunların önlenmesine yardımcı olabilir.

Daha İyi Güvenlik: Otomatik olarak birlikte çalışan sistemler, potansiyel tehditleri tespit edebilir ve hassas verilerin çalınması veya savunmaları çok zayıf olduğu için belirli cihazların bilgisayar korsanlığı girişimlerine hedeflenmesi gibi ciddi bir duruma dönüşmeden önce onları durdurmak için adımlar atabilir.

Daha İyi Müşteri Deneyimi: Doğru bilgiyi doğru zamanda doğru kişilere göndererek, her şey daha verimli bir şekilde ele alınabilir ve bu sayede, istedikleri ürünleri daha kısa sürede ve beklemek zorunda kalan tüketiciler de dahil olmak üzere ilgili herkes için daha iyi deneyimler elde edilebilir.

IoB'nin Dezavantajları

En çok endişe duyulan şey, özellikle büyük ölçekte bilgilerin toplanma, gezinme ve kullanılma şeklidir. Veri bolluğu, içgörünün yönetilmesi ve güvence altına alınması zor olabilir ve bu büyük siber suçlara yol açabilir.

IoB, şirketlerin elinde güçlü bir silah olabilir, ancak aynı zamanda kişisel bilgilerin denetlenmesi ve paylaşılması konusunda Pandora'nın kutusunu da açacak. Bu, bilgisayar korsanlarının bilgi çalmaya çalışmasına izin verecek ve kimlik avı girişimlerini de artıracaktır. IoB döngüsüne ne kadar çok kişi girerse, çevrimiçi dolandırıcılara o kadar fırsat çıkacak anlamına gelebilir. Ağ ne kadar büyükse ve veriler ne kadar ayrıntılı olursa, siber suçlular için o kadar kazançlı olması muhtemel.

Hızla genişleyen IoT cihazları ağı, yeni siber güvenlik protokollerinin geliştirilmesi gerektiği ve işletmelerin her zamankinden daha uyanık ve proaktif olması gerektiği anlamına geliyor.

Davranışların İnterneti, Nesnelerin İnterneti Olmadan Olmaz

Nesnelerin interneti sürekli gelişiyor. Örneğin; cihazlar ( BI, Big Data, CDP , vb.) tarafından toplanan ve paylaşılan veriler, kullanıcılarının davranışları, ilgi alanları ve tercihleri hakkında değerli bilgiler sağlar. Davranışların interneti ise teknolojiden gelen verileri davranışsal psikoloji perspektifinden analiz etmeye ve anlamaya çalışır.

Davranışların İnterneti İşletmeleri Nasıl Etkiliyor?

Nesnelerin interneti ile şirketler, kentilyonlarca bilgi parçasına erişebilir ve müşterilerinin başından sonuna kadar aldığı yolu inceleyebilir.

Şirketler aşağıdakiler gibi somut veriler elde edebilir:

Ürüne ilginin başladığı yer,

Müşterinin hangi yolu izlediği, satın alma işlemini nereden ve nasıl yaptığı.

Şirketlerin, şirket-müşteri etkileşimleri için daha fazla temas noktası oluşturmasına ve bunu daha erken bir aşamada yapmasına olanak tanır. Şirketler ayrıca potansiyel tüketiciyle satın alma noktasından daha önce iletişim kurmanın yollarını bulabilir.

Diyelim ki bir müşterinin evinde telefonuyla kontrol edebileceği akıllı bir aydınlatma sistemi var. Bu, geliştiricilerinin, ihtiyaç duydukları verileri almak için uygulamayı kullanmalarına ve örneğin müşterilerinin ne zaman evde oldukları ve ne zaman uyuduklarını belirlemelerine olanak tanır.

Akıllı bir buzdolabı ile şirketler, bir müşterinin ne satın aldığını, ne pişirdiğini (arama sonuçları sayesinde) bilebilir ve akıllı bir mikrodalga ile tam olarak neyi ısıttığını söyleyebilirler.

Davranışların İnterneti Kullanım Örnekleri

Mevcut pazarda büyümek için çok fazla alana sahip çok sayıda davranışların interneti kullanım örneği vardır. IoB daha karmaşık ve yaygın hale geldikçe, kullanım senaryolarının sayısı hızla artacaktır.

Kişiselleştirme

Google ve Facebook, kullanıcılara doğru zamanda doğru reklamları göstermek için davranışsal verileri kullanır.

YouTube, kullanıcı deneyimini iyileştirmek ve videoları daha doğru bir şekilde önermek için davranışsal veri analizini kullanır.

Davranış verilerine dayalı içerik kişiselleştirme, her bir kullanıcı için davranışlarına göre oluşturulan benzersiz, özel web sayfalarını içerir.

Müşteri konumunu izleyen IoB verileri, müşteri belirli bir fiziksel konumdayken şirketlerin kişiselleştirilmiş mesajlar ve bildirimler göndermesine olanak tanır.

Optimizasyon

Alexa, Google Home ve Siri gibi kişisel asistanlar, bireysel kullanıcılar için daha verimli ve etkili olmak için davranış verilerini analiz edebilir.

Davranış analizi ve ayarlama yoluyla tüm departmanlarda (yani satış, hizmet, üretim) verimliliği artırabilirsiniz.

Davranışsal veriler aracılığıyla kullanıcı deneyimini ve arama motoru deneyimini optimize edebilirsiniz. (Kullanıcıların tıkladığı yer, kullanıcıların nereye odaklandığını gösteren göz izleme vb.)

Veri Analizi

Davranış verileri, ürün ve hizmetlerden yararlanabilecek bireyleri veya insan gruplarını belirleyebilir.

Halihazırda kullanımda olan veri kümelerine IoB verileri ekleyerek analitiği zenginleştirebilirsiniz.

Tıklama oranı, hemen çıkma oranı ve sayfada geçirilen süre gibi davranış ve katılım metrikleri arasındaki bağlantıyı analiz edebilirsiniz.

Tıp ve Sağlık

IoB verileri ile sağlık sorunları ve tıbbi sorunlar hakkında daha derin bir bakış açısı elde edersiniz.

SoberTool, Noom, SmokeFree ve Health2Sync gibi akıllı telefonlara yönelik sağlık için IoB uygulamaları mevcut. Bu, kan şekeri ve aktivite izleme yoluyla diyabetin yönetilmesine yardımcı olabilir. Bir hastanın tedavilere fiziksel tepkisini ölçebilir. Alkol, sigara veya şeker tüketimi gibi sağlığı olumsuz etkileyen hasta alışkanlıkları izlenebilir.

Üretim

Fazla stoğu azaltmak ve tam zamanında envanter yönetimini desteklemek için IoB analizi aracılığıyla tüketici talebini daha doğru bir şekilde tahmin edebilirisiniz.

Çalışanların davranışlarını ve iş yeri ortamlarıyla nasıl etkileşime girdiklerini analiz ederek üretkenliği artırabilirsiniz.

Tehlikeli davranışları gerçek zamanlı olarak izleyerek ve düzelterek güvenliği artırabilirsiniz.

Seyahat ve Turizm

IoB verileri, turistlerin nereye seyahat etmek istediğini ortaya çıkarabilir ve davranış verilerine dayalı olarak güzergahlar oluşturulabilir.

Havalimanları; yolcuların havalimanı tesislerinde nasıl hareket ettiklerini, nerede beklediklerini ve insanların uçuş beklerken ne yaptıklarını analiz etmek için yolcuları izleyebilir.

Finans ve Sigorta

IoB sistemleri, kredi puanlarını bildirmek ve faiz oranlarını hesaplamak için finansal davranışı izleyebilir.

Sigorta şirketleri, düşük riskli müşterileri belirlemek ve güvenli sürüş alışkanlıklarını ödüllendiren araba sigortası şirketleri gibi indirimli fiyatlar sunmak için IoB verilerini kullanabilir.

IoB, Dünyayı Nasıl Değiştirecek?

Davranışların interneti ve nesnelerin interneti; yaşama, çalışma ve birbirimizle etkileşim kurma şeklimizi temelden değiştirecek. Zorluk, onu "kesintisiz" hale getirmek olacaktır.

Bir sorun veya olası bir sorun bir tür teknoloji tarafından dikkatimize sunulana kadar çevremizin birbirine bağlı olduğunun farkında bile olmayabiliriz. Buzdolabınızın bir gün eve geldiğinizde sütünüzün bittiğini size hatırlattığını hayal edin. Belirli alanlara yerleştirilen sensörlerin, belirli bir yere doğru kötü bir hava akımı olması durumunda yetkililere haber vermesi de mümkün. Teoride, IoB ve IoT'nin nerede ve nasıl bir fark yaratacağının bir sınırı yok.

Teknoloji topluma daha entegre hale geldikçe, tüketici ürünlerinin çok ötesinde etkileri olabilir. Akıllı şehirlerde sensör teknolojilerinin yaygınlaşması, yalnızca hükümet yetkilileri için daha iyi iletişim sağlamakla kalmayıp, kritik bilgileri ilk müdahale ekiplerine daha hızlı bir şekilde sunarak potansiyel olarak kamu güvenliğini de iyileştirebilir.

Ek olarak, bu teknolojilerin araçlardan park sayaçlarına kadar her şeye entegre edilmesi ve trafik sıkışıklığının azaltılmasına yardımcı olması ve hatta bakım ekiplerine bir sokak lambasının ne zaman yandığına ilişkin bilgi sağlayarak tamamen arızalanmadan önce onları düzeltmelerine olanak tanıması mümkün olabilir. Halihazırda, hareket halindeki internet davranışlarının somut bir örneği olarak, şehirlerin akıllı park sayaçları ve park için talebe dayalı fiyatlandırma deneme örnekleri var.

Gelecekte, her hane kendi sisteminde, arabalar, lambalar ve ev aletleri gibi diğer akıllı cihazların yanı sıra, insanlardan çok fazla girdi olmaksızın birbirleriyle otomatik olarak konuşan cihazlara sahip olabilir.

Endüstri uzmanları, bu sistemlerin kablolu ve kablosuz ağlar üzerinden farklı protokollerin bir kombinasyonunda kendi kendini yapılandıracağını ve kendi kendini iyileştirebileceğini tahmin ediyor.

IBM'e göre, “nesnelerin interneti, öncelikle cihazlar ve gereçler arasındaki makineler arası iletişimden oluşacaktır. Sadece bilgiye erişen, bir şeyler satın alan ve veri indiren kişilerle ilgili olmayacak; aynı zamanda, 'nesnelerin internetinin bir kavramdan daha fazlası olması için birbirine sinyal gönderen makinelerle ilgili olacak.”

Makineden makineye iletişim yeni değildir, çünkü bu tür sistemler, GSM (Global System for Mobile Communications) gibi farklı standartları kullanan hücresel teknoloji gibi alanlarda onlarca yıldır kullanılmaktadır. Ne yazık ki, bu çeşitli sistemler birbirleriyle düzgün bir şekilde iletişim kuramazlarsa sorunlar kolayca ortaya çıkabilir, çünkü her biri kendi parametreleri içinde çalışır ve bu da başka bir sistemle tam uyum içinde olabilir veya olmayabilir. Örneğin, bir araba mevcut sağlık durumu hakkında sistemin başka bir bölümüne bilgi gönderebiliyorsa, bu daha iyi bakıma ve daha az arızaya neden olabilir.

Bu problemler için potansiyel bir çözüm, blok zinciri teknolojisini içerebilir, çünkü cihazların, tüm mesajların iletilmeden önce kontrol edilmek üzere gönderildiği merkezi bir noktaya ihtiyaç duymadan birbirleriyle doğrudan iletişim kurmasını sağlar. Bunun yerine makineler, kriptografik olarak imzalayarak ve hemen ileterek birbirlerinin mesajlarına güvenebilirler. Örneğin, bir çamaşır makinesi, kayıtlarını buna göre güncelleyen bir tedarikçiye doğrudan kendisi hakkında bir mesaj gönderebilir.

Davranışların İnternetinin Geleceği

Gartner, 2025 yılına kadar dünyadaki tüm insanların yarısından fazlasının özel şirketlerden veya hükümetlerden gelen bir IoB sistemiyle etkileşime gireceğini belirtti. IoB uygulamaları ve sistemleri, veri gizliliği endişelerinden bağımsız olarak çoğalmaya devam edecek.

Sosyal medya platformlarının, e-ticaretin, dijital asistanların ve kişisel bilgi gerektiren diğer teknoloji türlerinin başarısı, çoğu insanın davranışsal veriler sağlama konusunda da rahat olacağını gösteriyor. Bu, IoB'nin şirketlerin ve kuruluşların teknolojik araçlar aracılığıyla insanlarla etkileşim kurma ve insanları etkileme şeklini yeniden tanımlamasının yolunu açıyor.

İnsan davranışını anlamanın anahtarını ve davranış kalıplarını nasıl etkileyeceğini keşfeden şirketler ve kuruluşlar, tüm endüstri sektörlerindeki rakiplerine göre önemli bir avantaja sahip olacak.

IoB teknolojisi önümüzdeki yıllarda yaygınlaşacak. 2023 yılına kadar küresel nüfusun %40'ının bireysel faaliyetlerinin insan davranışlarını etkilemek için dijital olarak takip edileceği tahmin ediliyor.

IoB, ürün ve hizmetlerini pazarlamak, tekliflerinin kalitesini iyileştirmek, müşteri ve çalışan davranışlarını etkilemek için en yeni yöntemlerle endüstriler arasında işletmelere güç veriyor. Teknoloji, yakalanan verilere dayalı olarak müşteri ve satıcı ilişkilerine değer katmalarına ve kârlılıkları artırmalarına yardımcı oluyor.

İnsanoğlu gelişmeye devam ettiği sürece davranışsal veriler de gelişecektir. Yeni IoT cihazlarının yükselişiyle birlikte, davranışları sayılarla anlamak her işletmenin heyecan verici bir yönü haline gelecek. Tabii ki, IoB veri güvenliği ve gizlilik endişeleri içermektedir, ancak her zaman bu sorunu çözmenin bir yolunu bulacağız ve verilerin sorumlu bir şekilde kullanılmasını sağlayacağız.